TRUYỀN NHÂN CỦA 3 VỊ THẦY NHÀ HỌ DƯƠNG
Trước đây, sau khi Tông sư Dương Lộ Thiền vang danh ở kinh thành, đã truyền lại Thái cực quyền cho đời sau là Dương Ban Hầu và Dương Kiện Hầu. Dương Ban Hầu tính tính mạnh mẽ, xuất thủ không lưu tình, đắc tội không ít người nên đã sớm trở về quê hương, ở Bắc Kinh chỉ còn Dương Kiện Hầu dạy quyền trong Vương Phủ. Trong số người theo học Dương Kiện Hầu có Phó Luân Bối tử, và cha của Uông Vĩnh Tuyền là Uông Sùng Lộc là quản gia của phủ Bối tử. Phó Luân Bối tử yêu thích Thái cực, Uông tổng quản sắp xếp việc luyện tập, hai người cùng nhau theo Dương Kiện Hầu học quyền. Mỗi khi Bối tử có việc không đến học quyền được thì Uông tổng quản sẽ tự mình đến nhà họ Dương học quyền, sau đó trở về Vương Phủ dạy lại bối tử, đây gọi là “Học thay dạy thay”.
Dương Kiện Hầu tính tình thuần phác khoan dung, dạy học từ tốn cẩn thận, không gây áp lực chán nản. Tất nhiên, người cũng biết rõ, dạy tốt cho Uông tổng quản thì Vương gia luyện quyền sẽ vui vẻ, Vương gia vui vẻ thì không có phiền phức gì rồi? Cho nên một công đôi việc, Uông gia và Vương gia quan hệ ngày càng khăng khít.
Uông Vĩnh Tuyền lên bảy tuổi theo cha đến nhà Dương gia chúc tết, Dương Kiện Hầu vừa nhìn Uông Vĩnh Tuyền thì thấy là một đứa trẻ cốt cách hơn người, khỏe mạnh tinh nhanh, đem lòng yêu thích, liền hỏi: “Cháu ở nhà làm gì?” Uông Vĩnh Tuyền trả lời ở nhà luyện vật. Vật chính là đấu vật, một môn tập truyền thống của người Mãn Thanh. Điều này không làm Dương Kiện Hầu ngạc nhiên, ông nói, luyện cái đó làm gì, đến đây theo ta luyện Thái cực đi! Chính nhờ câu nói này, hai cha con Uông Sùng Lộc và Uông Vĩnh Tuyền từ đó theo Dương Kiện Hầu luyện quyền. Sau đó, khoảng 7-8 năm, Dương Kiện Hầu thấy Uông Vĩnh Tuyền có năng khiếu bẩm sinh, lại chịu đựng được gian khổ nên có ý muốn nhận làm đồ đệ, nhưng lúc đó Dương Kiện Hầu đã đóng cửa quy ẩn, thu đồ không còn phù hợp nên đã chỉ định Uông Vĩnh Tuyền bái người con thứ hai Dương Trừng Phủ (mọi người gọi là Tam tiên sinh) làm thầy, nhưng lại thay con truyền dạy.
Sau này, Uông Vĩnh Tuyền lại có cơ hội làm bia đỡ luyện cho người con lớn của Dương Kiện Hầu là Dương Thiếu Hầu (mọi người gọi là Đại tiên sinh), khi đến nhà Vương công quý tộc luyện quyền, biểu diễn sự ảo diệu của nội công Thái cực, bởi vì ông có ngộ tính hơn người lại không sợ bị đánh ngã, nên rất được lòng Dương Thiếu Hầu. Thế là sau đó Dương Thiếu Hầu cũng không tiếc công dạy dỗ Uông Vĩnh Tuyền. Vậy nên mới nói, hai đời ba vị đại sư nhà họ Dương đều trực tiếp truyền thụ võ công cho Uông Vĩnh Tuyền, đây thật là một cơ duyên mà có thắp đèn rồng đi tìm cũng không thấy.
Thái cực quyền của Uông Vĩnh Tuyền có điểm gì đặc biệt? trong giới Thái cực công nhận quyền giá của Uông Vĩnh Tuyền đi: thư thái, mở rộng, đẹp mắt, phóng khoáng. Những năm 50 của thế kỷ 20 hãng phim điện ảnh 81 có quảng bá một bộ ghi hình có tên hình ảnh ghi nhớ “Thái cực quyền”, trong đó có một đoạn video hơn 1 phút quay cảnh Uông Vĩnh Tuyền đánh quyền, xem thấy thực sự là như nước chảy mây trôi, đẹp không tả hết.
Tuy nhiên, điều này không phải là chính yếu, nó chỉ là biểu hiện bên ngoài, đặc điểm cốt lõi nhất của Uông Vĩnh Tuyền chính là Nội công. Thôi thủ và phát kình của ông không chỉ kế thừa được y bát của Dương Thiếu Hầu, biểu đạt được nội hàm chân thực “động trung cầu tĩnh, dĩ tĩnh chế động” của Dương thức Thái cực quyền mà còn thấy rõ khinh linh tự do, cơ thể cổ đãng, mềm mại đàn tính, công phu nội công độc đáo đạt tới cảnh giới thần kỳ, hoàn toàn dung hợp được ngoại hình và nội hàm của thái cực quyền làm một.
Uông Vĩnh Tuyền tiên sinh từng trực tiếp kể về một câu chuyện luyện quyền như sau:
Năm ông 17 tuổi, có một buổi sáng sớm đến Dương gia luyện công, khi đến thì Dương Thiếu Hầu vẫn chưa dạy. Uông Vĩnh Tuyền nghĩ, nhân lúc thầy chưa ra khỏi phòng, ta luyện quyền ở ngoài sân trước, một mặt là ôn tập bài học mấy hôm vừa rồi, một mặt thể hiện mình cũng là chăm luyện không lười biếng. Đang đi bài quyền Lục lộ, cảm thấy toàn thân thư giãn, mồ hôi ra chút ít, trong lòng vô cùng phấn khích. Đang cao hứng thì nghe thấy có một tiếng nói trong phòng vọng ra “Luyện gì mà như làm xiếc vậy? đến đây!” Uông Vĩnh Tuyền giật mình, vội vàng chạy vào trong phòng.
Vừa vào phòng thì thấy Dương Thiếu Hầu đã ngồi trên ghế, hỏi: “Anh luyện cái gì đấy?”
Uông Vĩnh Tuyền thực sự bối rối thưa “Con, con luyện Thái cực ạ”.
“Luyện Thái cực à? Anh đi lại ta xem!” Uông Vĩnh Tuyền xuất thủ để biểu hiện, Dương Thiếu Hầu nói “Không đúng!”, tiếp tục đánh thức tiếp sau, Dương Thiếu Hầu lại nói “Không đúng!”.
Uông Vĩnh Tuyền nhịn không được, nóng lòng hỏi lại: “Vậy thế nào mới đúng?!”
Dương Thiếu Hầu nói tiếp: “Anh đến đánh ta!”
Uông Vĩnh Tuyền thủ thế vững chắc rồi tung một quyền ra, Dương Thiếu Hầu nhẹ nhàng hóa giải và nói: “Sức lực của ngươi ở đây như uống sữa? không có nghỉ ngơi!”
Uông Vĩnh Tuyền đột nhiên mặt đỏ ửng lên, thẹn quá hóa giận, ám vận khí lực, một quyền lao thẳng tới tâm oa của Dương Thiếu Hầu.
Uông Vĩnh Tuyền nhớ lại khi đó kể: “Đại tiên sinh khi thấy quyền ta đến rất nhanh, duỗi 2 ngón tay đặt lên tâm quyền của ta, trong chốc lát ta đã bị cầm giữ, chân không nhấc lên được. Sau đó, đại tiên sinh dùng ngón tay bắn ta ra phía cửa sổ, ta bị một luồng lực đánh bạt lên, cơ thể nghiêng về phía giường (đất), chân không thu lại được, chạm vào thành cửa sổ, mông trực tiếp bay ra khỏi phòng, rồi bổ nhào người xuống đất. Sau lưng vang lên một câu nói “Đây gọi là đúng”.
Hôm đó, sau khi gặp Dương Thiếu Hầu trở về, cơ thể lấm đầy đất, cảm thấy tủi thân, cha ông Uông Sùng Lộc hỏi đã xảy ra chuyện gì. Ông liền kể đầu đuôi câu chuyện cho cha nghe, cha ông lúc đó rất vui mừng. Cha ông với cha của Thiếu Hầu là Dương Kiện Hầu qua lại bao nhiêu năm, chắc chắn là biết điều gì là tốt, đại tiên sinh Dương Thiếu Hầu như thế là dùng nội công để điểm phát cho Uông Vĩnh Tuyền, là dạy ông, là chỉ bảo cho ông, cho nên Uông Sùng Lộc nói với Uông Vĩnh Tuyền: “Con trai, ta nhắc cho con ghi nhớ, từ nay về sau học theo đại tiên sinh là học như thế rõ chưa!”
Đại tiên sinh Dương Thiếu Hầu là người cá tính mạnh mẽ, tính khí giống bá phụ Ban Hầu của người, nói ít, lại rất ít ra tay chỉ bảo, xuất thủ là xuất kình, để người khác trực tiếp trải nghiệm. Người học quyền với ông khi đáp thủ thường bị đánh ngã đến dập mũi sưng mặt, cho nên rất dễ oán hận trong lòng mà nửa đường bỏ dở. Em ông là Dương Trừng Phủ luôn khuyên ông kiềm chế ở điểm này, lúc nhẹ lúc nặng, nhưng ông vẫn không nghe theo, một mực lấy nội dung thực chiến để dạy quyền.
Uông Vĩnh Tuyền cũng có khi bị ngã dập mũi sưng mặt, nhưng ông luôn luôn ghi nhớ lời cha ông đã dặn, lập chí muốn học công phu cốt lõi này của đại tiên sinh, cho nên thường chủ động đứng ra nhận làm bia cho Dương Thiếu Hầu biểu diễn thôi thủ, để Dương Thiếu Hầu thể hiện phát kình cho Vương công quý tộc thưởng thức, nhưng Uông Vĩnh Tuyền theo đó mà dốc lòng học hỏi được sự ảo diệu của nội công thái cực. Có thể nói, sự học hiểu của ông chính là thông qua bị đánh mà ngộ ra được.
Uông Vĩnh Tuyền cao 1m83, người cao lớn khôi ngô, khi đi quyền khai hợp vừa phải, thư thái phóng khoáng, đặc biệt khi đi thức Bạch hạc lượng xí, lộ ra tư thế của một vị La hán, nhiều người lầm tưởng cho rằng ông thế lớn lực trầm, xương mạnh boong boong.
Nhưng nếu được đáp thủ với ông, sẽ bỗng thấy nhẹ như vô hình, đâu đâu cũng bị ông kiềm chế. Ông nhẹ nhàng chạm vào là người có thể bắn đi, hai bàn tay đánh tới có thể khiến người bắn đi cả hai trượng (6- 7m), cho nên có người gọi ông là “vô hình kim cang”, ý là không hình dung thấy ông xuất tay thế nào mà người đã bị bắn đi. Quan trọng hơn hết là người bị đánh bắn đi thì thấy rất thoải mái, không có điểm nào khó chịu. Đây chính là điểm khác biệt lớn nhất giữa ông và thầy Dương Thiếu Hầu.
Một số tư liệu về Thầy Uông Vĩnh Tuyền:
2. Phỏng vấn Thầy Uông Vĩnh Tuyền
3. Thầy Uông Vĩnh Tuyền giảng về LỎNG, VỮNG, CHẬM, ĐỀU, TÁN
4. Video: Thầy Uông Vĩnh Tuyền (Wang Yongquan) 1903 - 1987
5. Video: Thầy Uông Vĩnh Tuyền (Wang Yongquan) thao quyền
6. Video: Thầy Uông Vĩnh Tuyền (Wang Yongquan) đẩy tay những năm cuối
Thông tin về các lớp tập tại CLB Thái cực quyền Dương thị Uông mạch Hà Nội:
Lớp thái cực quyền truyền thống
và Lớp Khí công thái cực quyền để phục hồi sức khỏe